E-Pasaport

”Çipli pasaport”, “biyometrik pasaport” ya da ”elektronik pasaport” olarak da bilinen e-Pasaportlar ise eski tip pasaportların kimlik sayfalarında bulunan pasaport numarası, ad, soyad, uyruk, doğum tarihi, kimlik no, düzenleyen makam, düzenlenme ve geçerlilik tarihi vb. kişisel kimlik ve pasaport bilgilerinin yanı sıra içinde fotoğraf, parmak izi, imza gibi biyometrik verilerin saklanabildiği yongalı (çipli) pasaportlardır. e-Pasaportlar esasında Makinede Okunabilen Pasaportların bir türü olmakla birlikte Makinede Okunabilir Pasaportlardan daha ileri düzeyde güvenlik katmanlarına sahiptir.

Ülkemizde, 1 Haziran 2010 tarihi itibariyle e-Pasaport uygulamasına geçilmiştir. Tüm dünyada e-Pasaportların kullanıma girmesine ve bu sayede belge güvenliğinin artmasına bağlı olarak giderek artan sayıdaki ülkede sınır geçişlerinde otomatik pasaport okuma/tanıma sistemleri kullanılmakta ve böylece pasaport kontrol işlemleri hızlanmaktadır. Ülkemizin de e-Pasaport üretmesiyle vatandaşlarımızın seyahatleri bundan böyle daha süratli ve kolay hale gelecektir. Örneğin sınır geçişlerinde isim benzerliğinden kaynaklanabilen gecikmeler ortadan kalkacaktır.

e-Pasaport tanzimi ülkemizin AB ile uyum sürecinde de önemli bir kademe teşkil etmektedir.

Halihazırda kullanılan ve makinede okunamayan nitelikteki eski tip pasaportlar geçerlilik süreleri boyunca ve ancak 24 Kasım 2015 tarihine kadar kullanılabilecektir. Bu tarihten sonra makinede okunamayan nitelikteki eski tip pasaportlarla seyahat etmek mümkün olmayacağından e-Pasaport başvurusunda bulunulması gerekecektir.

Türkiye’de yaşayan vatandaşlarımız e-Pasaport almak için 81 İl ve 366 İlçe Emniyet Müdürlüğü bünyesinde halen hizmet veren toplam 447 başvuru merkezine; yurt dışında yaşayan vatandaşlarımız ise bulundukları ülkedeki Büyükelçiliklerin Konsolosluk Şubelerine veya Başkonsolosluklara başvurabilirler.

Diplomatik pasaport başvuruları ise yurt içinde Dışişleri Bakanlığı, yurt dışında Büyükelçilikler ve Başkonsolosluklar tarafından alınmaktadır.

Başvurusu tamamlanan ve tanzim edilen e-Pasaportlar yurt içinde doğrudan başvuru sahiplerinin adreslerine gönderilmekte; yurt dışında ise başvurunun yapıldığı Büyükelçilik veya Başkonsoloslukta imza karşılığında teslim edilmektedir.

e-Pasaport üretiminin her aşamasında, tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de vatandaşlarımızın kişisel kimlik bilgilerini herhangi bir sahtekarlık girişimine karşı güvence altına alan ICAO standartlarıyla uyumlu ileri teknolojiler kullanılmaktadır. Yazılımı İçişleri ve Dışişleri Bakanlıklarının bilgi işlem birimleri tarafından gerçekleştirilen başvuru kabul sistemi aracılığıyla alınan bilgiler şifreli veri haline dönüştürülerek güvenlikli bağlantılar üzerinden fiziki güvenliği sağlanmış merkezi tanzim birimlerine iletilmekte, e-Pasaportların ilgili sayfalarına ve yongaya yazılmaktadır.

e-Pasaportlar hangi yaşta olursa olsun tüm bireyler için müstakil olarak düzenlenmektedir. Bu nedenle, e-Pasaportlarda refakat hanesi bulunmamaktadır.

Umuma mahsus e-Pasaportlar; en az 6 ay olmak üzere, 1 yıllık, 2 yıllık, 3 yılllık, 4 yıllık, 5 yıllık ve 10 yıllık olarak düzenlenmektedir. Müracaat tarihi itibariyle 18 yaşını ikmal etmemiş olanlara en fazla 5 yıl; 18 yaşından büyükler için en fazla 10 yıl pasaport tanzim edilmektedir. Hususi damgalı e-Pasaportlar 6 aydan az olmamak üzere kanunda belirtilen (reşit olan çocuklar, görevi süresince pasaport alan Belediye Başkanlarıı vb.) sınırlamalar dikkate alınarak en çok 5 yıl süre ile düzenlenmektedir.Hizmet damgalı e-Pasaportlar 6 aydan az olmamak ve 5 seneyi geçmemek üzere pasaport sahibinin görevinin müddetine göre tespit edilecek süre için geçerli olmak üzere düzenlenmektedir.

e-Pasaportlarda temdit (uzatma) imkanı bulunmamaktadır. Bu nedenle, e-Pasaportun süresi dolduğunda veya daha uzun süreli pasaport talep edilmesi halinde yeni bir başvuruda bulunulması gerekmektedir.

Pasaport defter ve harç bedelleri her yıl Maliye Bakanlığı tarafından belirlenmekte ve 492 Sayılı Harçlar Kanununa bağlı Harçlar Kanunu Genel Tebliği (6) sayılı tarife ve Değerli Kağıtlar Kanunu Genel Tebliği ile Resmi Gazetede yayımlanmaktadır.